Lải nhải về tiếng Đài
Lưu ý: Kiến thức của mình 100% là tự học từ nhiều nguồn, mọi người đọc hoan hỉ ạ. Trình độ của mình chỉ đủ để nghe nhạc, múa rìu qua mắt thợ chứ không đủ để dạy dỗ hay nghiên cứu gì ạ. Mình chỉ tìm hiểu vì mình thích âm nhạc và ngôn ngữ, hoàn toàn không có bất kỳ mục đích hay động cơ nào liên quan đến chính trị.
Nếu thấy một chữ kết thúc bằng "nn" hoặc chữ "n" nhỏ thì chữ "n" không phải để phát âm. "nn" là để đánh dấu âm mũi.
VD:
- 春天 (ngày xuân): tshun-thinn
- Phiên âm ra kiểu bồi một chút thì chỗ này sẽ đọc là "chun-thi," thêm một xíu âm mũi, không phải "chun-thin".
Một chữ "n" thì vẫn phát âm bình thường nha!
Một trang có nhiều phiên âm bài hát cho mọi người tham khảo: 台客鬼 – A Place to Learn Taiwanese (wordpress.com)
Trang có đủ các bài tiếng Đài của Mayday Ngũ Nguyệt Thiên và một số nghệ sĩ khác. Tuy nhiên, các bài hát/nghệ sĩ mới hơn (tầm vài năm trở lại đây như Mango Jump) thì chưa được update. Kênh chủ yếu thiên về nhạc rock.
Life hack: Nếu như cảm thấy âm mũi quá khó nhớ và bạn cũng chẳng hình dung được nó là cái mô tê gì, xem nn như âm câm khi hát karaoke cũng là một giải pháp.
--
Bên cạnh đó, nhắc đến việc phiên âm thì tiếng Đài có khá nhiều cách phiên âm. Mình thường dùng Tailo cho các bản dịch (vì có sẵn web convert dễ dùng), ngoài ra thì mọi người cũng dùng Pe̍h-ōe-jī. Tailo (theo mình biết) được tạo ra dựa trên Pe̍h-ōe-jī nên nhìn qua sẽ khá giống nhau. Cũng có một số hệ thống khác nhưng Pe̍h-ōe-jī là phổ biến nhất nhì. Tuy nhiên, khi nghe nhạc xem MV thì mọi người vẫn sẽ thấy có chữ Hán. Điều này không (nhất thiết) có nghĩa những câu đó là tiếng Trung phổ thông.
Hán tự sử dụng để viết tiếng Phúc Kiến/Đài Loan/Mân Nam có thể được chọn dựa theo (1) nghĩa của chữ Hán và (2) cách đọc của chữ Hán. Một số chữ Hán có thể mang cùng nghĩa khi dùng trong tiếng Phúc Kiến/Đài Loan/Mân Nam nhưng cũng có thể là chả liên quan gì.
VD:
- 心內 - sim-lāi (Đài) xin-nèi (Phổ thông) ~ trong tim (cùng nghĩa)
- 這馬 - chit-má (Đài) zhè mǎ (Phổ thông) ~ trong tiếng Đài có nghĩa là "bây giờ" còn tiếng phổ thông chắc là "con ngựa này(???)"
VD 2:
- 明仔載 bîn-á-tsài (Đài) míng-zi-zài (Phổ thông) - ngày mai trong tiếng Phúc Kiến/Đài Loan/Mân Nam
Nếu dùng tool dịch và thấy một cụm từ nào đó quá tối nghĩa, có khả năng cụm từ đó không thể dịch nghĩa nếu chỉ nhìn vào mặt hán tự như ở các ví dụ ở trên. Trong những trường hợp này, mình sẽ sử dụng các trang từ điển online để chuyển ngữ sang tiếng phổ thông.
Để kiểm tra nghĩa của từ thì mình thường dùng các công cụ:
- iTaigi - web từ điển
- MOE Dictionary - từ điển của Bộ Giáo dục Đài Loan
- Các công cụ dịch thông thường khi cần dùng tiếng phổ thông làm trung gian
- ChatGPT =)))))
Cảm ơn mọi người nếu mọi người đã đọc đến đây. Mình cũng có một kênh YouTube thỉnh thoảng sub nhạc tiếng Đài. Mong mọi người ủng hộ ạ =((